RDNAPTRANS, belangrijk voor GPS landmeten

RDNAPTRANS is in Nederland belangrijk voor landmeetkundige werkzaamheden. In dit artikel leg ik alles uit over RDNAPTRANS en alles wat er bij van belang is. Dus na het lezen van dit artikel bent u helemaal op de hoogte over RDNAPTRANS

RDNAPTRANS is de enige officiële transformatie tussen ETRS89 aan de ene kant en RD coördinaten en NAP hoogte aan de andere kant. RDNAPTRANS is met een trademark beschermd. Het Kadaster geeft alleen toestemming om deze term te gebruiken aan partijen, die hebben aangetoond dat zij de transformatie correct hebben geïntegreerd in hun software of andere toepassing. De huidige versie van deze officiële transformatie is RDNAPTRANS 2018. Tot 1 oktober 2021 mag RDNAPTRANS 2008 nog gebruikt worden. Het is belangrijk dat deze officiële transformatie er is omdat dit ervoor zorgt dat de uitwisseling van meetgegevens zonder problemen kan plaatsvinden.

Om alles duidelijk te maken over dit onderwerp zullen we in dit artikel de volgende vragen beantwoorden:

• Wat is RDNAPTRANS?
• Wie zit er achter RDNAPTRANS?
• Wat is de huidige versie van RDNAPTRANS?
• Waarom zit er een trademark op RDNAPTRANS?
• Wat is de voorwaarde om RDNAPTRANS te mogen gebruiken?
• Wat zijn de formules voor de transformatie van RD naar WGS84?

RDNAPTRANS 2018: de oplossing

Het kan zo zijn dat u niet in de gelegenheid bent om dit gehele artikel te lezen. Daarom is er nog een mogelijkheid om meer te weten te komen over RDNAPTRANS.

U kunt via deze website een GPS meetsysteem proberen. Kijk daarvoor direct op deze pagina. Onze GPS meetsystemen gebruiken de transformatie van RDNAPTRANS. De transformatie van ETRS89 naar RD coördinaten in Apglos Survey Wizard, de software van onze GPS meetsystemen, is gestest en door het Kadaster goedgekeurt.

U kunt op dezelfde pagina een demonstratie aanvragen van één van onze GPS meetsystemen inclusief deze software. Bij deze demonstratie kunt u dan ook gerichte vragen stellen over RDNAPTRANS en natuurlijk ook over andere onderwerpen met betrekking tot GPS landmeten.

Mocht u geen tijd hebben voor een demonstratie of wilt u alleen de software inclusief de transformatie RDNAPTRANS proberen dan is dat mogelijk. Apglos Survey Wizard is de eenvoudigste software om GPS metingen mee uit te voeren. U kunt deze gratis downloaden van de Google Play Store.

De landmeetapp Apglos Survey Wizard heeft volledige functionaliteit met de GPS van uw Android apparaat. U kunt deze app dus volledig testen en het is gratis.

Natuurlijk is de nauwkeurigheid van onze GPS ontvangers beter dan die van de standaard Android apparaten. Mocht u dus een test willen doen met een nauwkeurig systeem, kijk dan op deze pagina.

Wat is RDNAPTRANS?

RDNAPTRANS is een samenvoeging met een afkorting. De samenvoeging bestaat uit drie delen:

• RD
• NAP
• TRANS

RD staat voor Rijksdriehoek. Dit is de naamgeving van het coördinatenstelsel dat in Nederland wordt gebruikt. Dit gaat met name om het coördinatenstelsel in het platte vlak. Het gaat hierbij dus om x- en y-coördinaten.

NAP staat voor Normaal Amsterdams Peil. Alle hoogten in Nederland worden ten opzichte van dit peil aangegeven. Dit is dus eigenlijk de z-coördinaat.

En dan is er nog TRANS. Dit staat voor transformatie. In Nederland wordt al heel lang gebruik gemaakt van het RD coördinatenstelsel en van NAP hoogte. Echter wordt een positie nu vaak bepaald aan de hand van GPS.

En een GPS positie bestaat uit een waarde voor latitude, een waarde voor longitude en een waarde voor altitude. Deze waarden zijn niet gelijk aan de x- en y-coordinaten van het RD coördinatenstelsel en ook niet aan de NAP hoogte.

Om met GPS te kunnen werken in combinatie met het RD coördinatenstelsel en met NAP moet er een berekening plaatsvinden. Deze berekening heet transformatie. En daar is RDNAPTRANS voor nodig.

RDNAPTRANS is de enige officiële methode om GPS coördinaten (latitude, longitude en altitude) om te zetten naar RD coördinaten en NAP hoogten.

Wie zit er achter deze berekeningsmethode?

Er is dus maar één officiële transformatie. Daar moet dus één partij voor verantwoordelijk zijn. Deze partij is de NSGI. Deze afkorting staat voor Nederlandse Samenwerking Geodetische Infrastructuur.

Zoals de naam het al zegt is deze organisatie een samenwerking. Er werken drie partijen samen om de geodetische infrastructuur te ontwikkelen en te onderhouden. Deze partijen zijn:

• Het Kadaster
• Rijkswaterstaat
• De Dienst der Hydrografie van de Koninklijke Marine

In de naam zit ook geodetische infrastructuur. Dit is een term, die u waarschijnlijk niet elke dag tegen zult komen. Maar eigenlijk is dit niet veel anders dan het referentiesysteem voor liggen, hoogte en zwaartekracht.

Oftewel ze houden zich bezig met het RD coördinatenstelsel en met NAP hoogte. Hieronder valt dus onder andere het opstellen van een berekeningsmethode van GPS coördinaten naar het in Nederland bekende RD coördinatenstelsel. Deze berekeningsmethode is dus de RDNAPTRANS.

Wat is de huidige versie van RDNAPTRANS?

Misschien denkt u wel dat deze berekeningsmethode maar één enkele keer bepaald hoeft te worden. Dat is echter niet het geval.

Dit blijkt uit de onderstaande afbeelding. Deze afbeelding is afkomstige van het Kadaster.

De oorspronkelijke metingen voor het RD coördinatenstelsel zijn in de periode van 1888 tot en met 1928 uitgevoerd. Daarna is er met nieuwere apparatuur gemeten. Uit deze nieuwere metingen, bleek dat er in de originele metingen kleine fouten zaten. Dit wordt ook wel meetruis genoemd.

De berekeningsmethoden worden ook elke keer nauwkeuriger.

Verder is Nederland een vrij klein land en wil het graag samenwerken met andere landen. Het Kadaster wil de berekeningsmethode passend houden met de internationale standaarden.

Dat zijn drie redenen waarom RDNAPTRANS regelmatig wordt vernieuwd. Op dit moment is de nieuwste berekeningsmethode de RDNAPTRANS 2018. Daarnaast mag er tot 1 oktober 2022 met RDNAPTRANS 2008 gewerkt worden.

Tussen deze twee berekeningsmethoden zit ongeveer 10 jaar. En dan nog is er een overgangsperiode. Deze overgangsperiode is met name handig bij langdurende projecten. Alle metingen kunnen dan nog met één en dezelfde transformatie worden gedaan.

Voor RDNAPTRANS 2008 was er ook RDNAPTRANS 2004. Daar zat maar zo’n vier jaar tussen. Maar nu is net RDNAPTRANS 2018 uit. Dus de komende jaren kunt u met een gerust hart GPS landmeten met deze transformatie

Waarom zit er een trademark op RDNAPTRANS?

Landmeten gaat om nauwkeurigheid. Als u iets meet, dan wilt u het precies weten. En niet alleen ongeveer of bij benadering.

Meetapparatuur wordt daarom ook steeds verder ontwikkeld. Deze wordt steeds nauwkeuriger. Echter alleen aan een nauwkeurige GPS positie heeft u niets. In Nederland wordt namelijk gewerkt met RD coördinaten en met NAP hoogten en niet met latitude, longitude en altitude.

Het zou daarom raar zijn als de transformatie van GPS coördinaten naar RD coördinaten en NAP hoogten niet goed zou zijn vastgelegd.

Daarom heeft het NSGI deze officiële transformatie opgesteld. Alleen door het gebruik van deze officiële transformatie worden de coördinaten exact en nauwkeurig omgezet.

Voor u als gebruiker is het van belang dat u deze exacte transformatie gebruikt. Wanneer u met GPS meet wilt u dus RDNAPTRANS 2018 kunnen selecteren.

En dat is dan ook direct de reden dat er op RDNAPTRANS een trademark zit. Alleen partijen die bij Het Kadaster hebben aangetoond, dat zij 10000 door Het Kadaster aangegeven punten correct kunnen omzetten, mogen de term RDNAPTRANS in hun software of andere toepassing gebruiken.

Partijen, die dit niet hebben aangetoond, mogen dit niet. U kunt er bij software of andere toepassingen, die deze term niet mogen gebruiken er niet vanuit gaan dat de enige officiële transformatie wordt toegepast.

Hierdoor kan het zijn dat bij gebruik van dat soort software of toepassingen de verkeerde resultaten worden verkregen.

Gelukkig heeft u bij onze GPS meetsystemen dat probleem niet. De landmeetsoftware, die bij al onze GPS meetsystemen zit, Apglos Survey Wizard, heeft officiëel toestemming gekregen om de term RDNAPTRANS te gebruiken.

Wat is de voorwaarde om RDNAPTRANS te mogen gebruiken?

U als gebruiker mag RDNAPTRANS gebruiken, wanneer deze in de software is geïntegreerd.

Maar de term RDNAPTRANS mag niet zo maar worden gebruikt door een softwareontwikkelaar. Voordat deze term mag worden gebruikt door een softwareontwikkelaar dient deze diverse stappen te doorlopen.

Het gaat erom dat de softwareontwikkelaar aan kan tonen dat zijn ontwikkelde software 10000 punten kan omzetten van GPS coördinaten naar RD coördinaten en NAP hoogten en vica versa.

De afwijking van de transformaties van al deze punten moet altijd binnen 1 mm vallen. Dit is een zeer zware eis, aangezien het niet mogelijk is om met alleen GPS met deze nauwkeurigheid te meten.

Maar het is wel een logische eis. Mochten er afwijkingen in coördinaten zitten en ze zijn berekend met de methoden van RDNAPTRANS dan kan in ieder geval worden uitgesloten dat de coördinaten niet goed zijn berekend.

Pas als de softwareontwikkelaar via een validatieservice van Het Kadaster heeft getoond dat de omzetting van de 10000 punten binnen een marge van 1 mm zitten, dan krijgt de softwareontwikkelaar een brief van Het Kadaster. In de brief staat dan dat Het Kadaster toestemming geeft aan de softwareontwikkelaar om de term RDNAPTRANS te gebruiken.

Wat zijn de formules voor de transformatie van RD naar WGS84?

RDNAPTRANS is een berekeningsmethode. Aan de deze berekeningsmethode liggen diverse formules ten grondslag.

Echter zijn het niet alleen formules. Naast de formules zijn er ook twee grids door het NSGI beschikbaar gesteld om de RDNAPTRANS 2018 uit te kunnen voeren.

Het eerste grid is het geoïdemodel. Deze geeft in een grid waarden aan met betrekking tot de zwaartekracht. De zwaartekracht in Nederland is niet overal hetzelfde. En daarom is dit grid nodig om exact de NAP hoogte te kunnen bepalen.

Daarnaast is er een NTV2 grid. In dat grid staan waarden, die de verschuiving tussen ellipsoïden bepaald. Een ellipsoïde is een model van de aarde, waarbij de horizontale straal niet gelijk is aan de verticale straal. Voorbeelden van ellipsoïden zijn WGS84 en ETRS89. RDNAPTRANS gaat uit van ETRS89 met betrekking tot de transformatie van GPS coördinaten naar RD coördinaten en NAP hoogten en dus niet van WGS84.

Hierboven staat een schema afgebeeld van hoe de berekeningsmethode van RDNAPTRANS 2018 kan zijn. Zoals u kunt zien is het niet heel eenvoudig. Mocht u toch nog geïnteresseerd zijn in de formules van RDNAPTRANS 2018 dan kunt u deze bij Het Kadaster opvragen. Klik daarvoor op deze link.

Slotconclusie over RDNAPTRANS

Dit was een heel artikel over RDNAPTRANS. Er is veel over dit onderwerp van GPS landmeten te melden. We hopen dan ook dat u er in ieder geval een aantal zaken van heeft opgepikt en dat u daar u voordeel mee kunt doen.

Echter is alles wat in dit artikel is geschreven theorie. Als u deze theorie in de praktijk wilt brengen dan kan dat.

U kunt namelijk via deze website een GPS meetsysteem proberen. Wanneer u dat doet dan kunt u wat u door het lezen van dit artikel over RDNAPTRANS direct in de praktijk brengen. En u kunt zien of het werken met een GPS meetsysteem inclusief de RDNAPTRANS transformatie iets voor u is.

Natuurlijk krijgt u wanneer u één van onze GPS meetsystemen probeert of koopt nog een korte en duidelijke uitleg, zodat u direct ermee aan de slag kunt.

Mocht u eerst een demonstratie willen dan kunt u die ook via de hierboven genoemde pagina’s aanvragen. Bij een demonstratie of een korte uitleg kunt u ook nog specifieke vragen stellen over RDNAPTRANS.

En als u niet direct een demonstratie wilt of niet gelijk een GPS meetsysteem wilt huren dan kunt u natuurlijk de landmeetapplicatie proberen, waarin RDNAPTRANS zit geïntegreerd. Dit is Apglos Survey Wizard. En deze landmeetapplicatie is gratis te downloaden in de Google Play Store.